علت زوزه کشیدن گیربکس اتومات و دستی چیست؟
صدای زوزه یا سوت کشیدن گیربکس یکی از مشکلات آزاردهنده و نسبتاً متداول در سیستم انتقال نیرو خودرو است که معمولاً به شکل یک صدای تیز و مداوم هنگام رانندگی به گوش میرسد. این نویز اغلب نشاندهنده وجود نقص در قطعات داخلی گیربکس، کمبود یا کیفیت پایین روانکنندهها، یا تنظیم نادرست اجزای درگیر است. اگر این صدا نادیده گرفته شود، ممکن است به خرابیهای شدیدتری منجر شده و هزینه تعمیرات را به شکل قابل توجهی افزایش دهد. در ادامه به مهمترین علل ایجاد این صدای ناهنجار و روشهای معمول برای رفع آن در انواع خودروها خواهیم پرداخت.
مطالعه بیشتر: علایم خرابی میل سوپاپ
زمانهای شایع شنیدن زوزه گیربکس و دلایل آن
۱. زوزه هنگام تعویض دنده
صدای زوزه معمولاً زمانی که دنده جا میخورد و درگیر میشود، به گوش میرسد. اگر این صدا بلافاصله پس از تعویض دنده و ادامه داشته باشد، احتمال بالایی وجود دارد که دندهها یا چرخدندههای داخل گیربکس فرسوده یا تنظیمشده نباشند. همچنین ممکن است مشکل از هممحورها یا سنکرونایزرها باشد که باعث ایجاد صدای زوزه هنگام درگیری میشود.
۲. زوزه در دور موتور بالا
زمانی که موتور در دور بالا کار میکند و فشار زیادی روی گیربکس وارد میشود، اگر بلبرینگها یا سایر قطعات داخلی دچار مشکل شده باشند، صدای زوزه واضحتر میشود. این صدا به دلیل افزایش اصطکاک و کاهش روانکاری قطعات بوجود میآید و نشاندهنده ضعف در قطعات داخلی گیربکس است.
۳. شنیدن زوزه در سرعتهای مشخص
گاهی زوزه تنها در محدوده خاصی از سرعت، مثلاً بین ۵۰ تا ۸۰ کیلومتر بر ساعت، به گوش میرسد. این موضوع معمولاً نشاندهنده وجود ایراد در چرخدندهها یا یاتاقانهای مرتبط با آن سرعت است. در این حالت، ارتعاشات و لرزشهای خاصی به وجود میآید که باعث ایجاد صدای ناهنجار میشود.
۴. زوزه هنگام شتابگیری یا کاهش سرعت
تغییرات ناگهانی سرعت باعث وارد آمدن فشارهای لحظهای به اجزای گیربکس میشود. اگر کیفیت روغن پایین باشد یا قطعاتی مثل بلبرینگها آسیب دیده باشند، صدای زوزه در این شرایط بیشتر شنیده میشود. این حالت میتواند هشداری برای آسیبهای احتمالی در گیربکس باشد که باید سریعاً بررسی شود.
مطالعه بیشتر: علت دوپداله شدن لنت ترمز
دلایل زوزه کشیدن گیربکس اتوماتیک و تاثیرات آن
۱. کاهش سطح روغن گیربکس و تأثیر آن
روغن گیربکس اتوماتیک نقش حیاتی در روانکاری و خنککنندگی قطعات دارد. وقتی سطح روغن پایین بیاید یا کیفیت آن کاهش یابد، روانکاری بهخوبی انجام نمیشود و اصطکاک بین قطعات بالا میرود. این اصطکاک بیش از حد باعث ایجاد صدای زوزه میشود که اگر به آن توجه نشود، میتواند به خرابیهای شدیدتر منجر شود.
۲. مشکل در توربین یا مبدل گشتاور
مبدل گشتاور یا توربین، نیروی موتور را به گیربکس منتقل میکند. خرابی یا اختلال در عملکرد این قطعه میتواند در زمان شتابگیری یا حتی در حالت خلاص، صدایی نازک و کشدار شبیه زوزه ایجاد کند. این صدا اغلب نشاندهنده نقص مکانیکی یا خرابی داخلی مبدل است.
۳. فرسودگی بوشها و بلبرینگها
بوشها و بلبرینگها نقش تثبیتکننده محورهای چرخشی گیربکس را دارند. با گذشت زمان، این قطعات ممکن است فرسوده یا ساییده شوند و تماس فلز با فلز ایجاد کنند. این موضوع باعث تولید صدای زوزهمانند و بلند میشود که معمولاً در حین حرکت و تغییر دندهها به وضوح شنیده میشود.
۴. آسیب دیدگی چرخدندههای داخلی گیربکس
چرخدندهها ممکن است بر اثر استفاده طولانی یا فشار زیاد دچار خوردگی، لبپر شدن یا آسیبهای سطحی شوند. این آسیبها موجب ایجاد صدای زوزه در زمان درگیری چرخدندهها با یکدیگر میشود. این صدا معمولاً در سرعتهای خاص یا هنگام تعویض دنده بیشتر به گوش میرسد و نشاندهنده نیاز به تعمیر یا تعویض چرخدندههاست.
مطالعه بیشتر: کلاچ خودرو چیست؟
دلایل ایجاد صدای زوزه در گیربکس دستی
۱. فرسودگی و خرابی بلبرینگهای شفت ورودی و خروجی
بلبرینگهای شفت گیربکس مسئول حفظ توازن و روانچرخشی محورهای انتقال نیرو هستند. با گذشت زمان و استفاده مداوم، این بلبرینگها ممکن است دچار لقی یا ساییدگی شوند که موجب لرزش و ایجاد صدای زوزه هنگام حرکت یا فشار دادن کلاچ میشود.
۲. آسیبهای چرخدندهها و تاثیر آن بر صدا
اگر چرخدندههای گیربکس دچار لبپر شدن، خوردگی یا ترک شوند، هنگام درگیر شدن با یکدیگر صدای نازک و ممتدی ایجاد میکنند که اغلب محدود به یک یا چند دنده خاص است و در سرعت یا شرایط خاص رانندگی شنیده میشود.
۳. ساییدگی سینکرونایزرها و اختلال در تعویض دنده
سینکرونایزرها وظیفه هماهنگسازی سرعت چرخدندهها در هنگام تعویض دنده را دارند. فرسودگی این قطعات باعث سخت شدن تعویض دنده و تولید صدای زوزه، مخصوصاً در دندههای پایین، میشود.
۴. استفاده از روغن گیربکس نامناسب یا کیفیت پایین
روانکاری مناسب قطعات فلزی گیربکس با استفاده از روغن با کیفیت و ویسکوزیته صحیح انجام میشود. استفاده از روغن نامرغوب یا عدم تعویض به موقع باعث افزایش اصطکاک و تولید صدای زوزه حتی در شرایط عادی رانندگی میشود.
بررسی زوزه کشیدن گیربکس پراید و دلایل خاص آن
۱. فرسودگی یاتاقانها در گیربکس پراید
یاتاقانهای گیربکس پراید به دلیل استفاده شهری و فشار زیاد، به مرور زمان دچار لقی و ساییدگی میشوند که صدای زوزهای هنگام درگیری دندهها و رانندگی با سرعت ثابت ایجاد میکند.
۲. تعویض دیرهنگام یا انتخاب روغن نامناسب
روغن گیربکس پراید باید از نوع خاص و با ویسکوزیته مناسب باشد. تأخیر در تعویض روغن یا استفاده از روغن غیر استاندارد باعث کاهش کیفیت روانکاری و افزایش صدای زوزه میشود.
۳. فشار و ضربه به دندهها ناشی از رانندگی ناصحیح
تعویضهای ناگهانی دنده یا استفاده نادرست از کلاچ، فشار مضاعفی به چرخدندهها و سینکرونایزرهای گیربکس وارد میکند که در گیربکس پراید حساسیت بالایی به این موضوع وجود دارد و در نتیجه باعث زوزه کشیدن و آسیبهای بیشتر میشود.
۴. کیفیت ساخت پایین در برخی مدلهای قدیمیتر
در برخی نمونههای قدیمی پراید، کیفیت پایین مواد اولیه و مونتاژ گیربکس باعث بروز صدای زوزه بهمرور زمان میشود. با این حال، رعایت سرویسهای منظم و استفاده صحیح خودرو میتواند این مشکل را کاهش دهد.
مطالعه بیشتر: روش های جلوگیری از یخ زدن خودرو در زمستان
دلایل شنیده شدن صدای زوزه در گیربکس پژو ۲۰۶
- حساسیت به کیفیت و مقدار روغن گیربکس: گیربکسهای پژو ۲۰۶ بهویژه نمونههای اتوماتیک AL4، بسیار وابسته به کیفیت و سطح روغن هستند. کاهش سطح روغن یا استفاده از روغن غیر استاندارد باعث کاهش روانکاری و افزایش اصطکاک بین قطعات داخلی میشود که صدای زوزه هنگام تعویض دنده یا حرکت را به دنبال دارد.
- خرابی سلونوئیدهای برقی (دریچههای هیدرولیکی): در گیربکس اتومات ۲۰۶، سلونوئیدها وظیفه هدایت روغن به مسیرهای مختلف را دارند. خرابی یا اختلال در عملکرد این قطعات باعث کاهش دقت در تعویض دندهها و ایجاد لرزش و صدای زوزه در زمان تعویض یا درگیری دندهها میشود.
- مشکلات بلوک هیدرولیک گیربکس: بلوک هیدرولیک نقش کلیدی در تنظیم فشار روغن و عملکرد دندهها دارد. گرفتگی یا خرابی این بخش باعث اختلال در عملکرد گیربکس و شنیده شدن صدای زوزه و سایر صداهای غیرعادی خواهد شد.
- فرسودگی چرخدندهها و بلبرینگها در مدلهای دستی: در پژو ۲۰۶ دستی، زوزه کشیدن بیشتر به دلیل ساییدگی یا خرابی بلبرینگهای شفت و چرخدندهها است. معمولاً صدا در یک دنده خاص یا هنگام تعویض دنده به گوش میرسد و نشاندهنده نیاز به بررسی دقیق قطعات مکانیکی است.
- تأثیر شرایط آب و هوایی و ترافیک شهری: رانندگی در ترافیکهای سنگین و دمای بالای محیط باعث افزایش دمای روغن گیربکس و فشار روی قطعات میشود. این شرایط میتواند صدای زوزه را تشدید کند و زنگ هشداری برای گرم شدن بیش از حد گیربکس باشد.
عوامل اصلی زوزه کشیدن گیربکس تیبا
کیفیت ساخت و فرسودگی قطعات داخلی
گیربکس دستی تیبا ساختار سادهای دارد اما اگر مونتاژ اولیه با دقت انجام نشده باشد یا قطعات داخلی مانند دندهها و بلبرینگها کیفیت مناسبی نداشته باشند، به مرور زمان صدای زوزه ایجاد میشود که معمولاً از ناحیه دندهها شنیده میشود.
تأثیر سبک رانندگی و فشارهای ناگهانی
رانندگی با تعویضهای ناگهانی و نادرست دنده، فشار زیاد در سربالاییها و عدم استفاده صحیح از کلاچ باعث افزایش سایش و فرسودگی قطعات گیربکس شده و صدای زوزه را افزایش میدهد.
اهمیت سرویسهای منظم و تعویض روغن مناسب
برای جلوگیری از زوزه کشیدن گیربکس تیبا، باید به سرویسهای دورهای و تعویض روغن با نوع پیشنهادی کارخانه توجه ویژه داشت تا روانکاری قطعات حفظ شود و عمر مفید گیربکس افزایش یابد.
مطالعه بیشتر: علت زود تمام شدن لنت ترمز
راهکارهای اساسی برای رفع صدای زوزه گیربکس خودرو
- تشخیص و واکنش سریع به صدا: شنیدن صدای زوزه از گیربکس، هشداری برای وجود مشکل در سیستم انتقال قدرت است. اهمیت دارد که این صدا نادیده گرفته نشود، زیرا میتواند نشانهای از فرسودگی یا نقص در قطعات داخلی باشد. هر چه سریعتر اقدام کنید، احتمال جلوگیری از آسیبهای جدیتر و پرهزینه بیشتر خواهد بود.
- تعویض روغن گیربکس به موقع و با کیفیت مناسب: روغن گیربکس به عنوان روانکننده اصلی قطعات داخلی نقش حیاتی دارد. اگر روغن در بازههای زمانی مناسب تعویض نشود، خاصیت روانکاری خود را از دست داده و اصطکاک بین دندهها و بلبرینگها افزایش مییابد. این موضوع یکی از دلایل رایج تولید صدای زوزه است. رعایت جدول تعویض روغن و استفاده از روغن مرغوب مطابق توصیه کارخانه، اولین گام مهم در رفع مشکل است.
- به کارگیری افزودنیهای تخصصی گیربکس: در صورت نیاز، استفاده از افزودنیهای مخصوص گیربکس میتواند به بهبود کیفیت روانکاری روغن کمک کند و صدای زوزه را کاهش دهد. این محصولات باید با مشورت کارشناسان و از برندهای معتبر انتخاب شوند تا به سیستم گیربکس آسیب نرسانند و کارایی آن را افزایش دهند.
- مراجعه به متخصص و انجام معاینه دقیق: اگر پس از تعویض روغن و استفاده از افزودنیها، صدای زوزه همچنان باقی بود یا با علائم دیگری مانند سختی در تعویض دنده، لرزش خودرو یا نشتی روغن مواجه شدید، ضروری است هرچه سریعتر به تعمیرکار حرفهای مراجعه کنید. بررسی تخصصی گیربکس با دستگاههای دقیق میتواند مشکل اصلی را شناسایی کرده و راهحل مناسب را ارائه دهد.
- بازدید و نگهداری دورهای گیربکس: یکی از بهترین راههای جلوگیری از بروز مشکلات و صداهای ناهنجار در گیربکس، انجام بازرسیهای منظم است. بررسی سطح و کیفیت روغن، سلامت بلبرینگها، دندهها و اتصالات گیربکس به تشخیص زودهنگام مشکلات کمک میکند و هزینههای سنگین تعمیرات را کاهش میدهد.
نکات مهم پیشگیرانه برای جلوگیری از زوزه کشیدن گیربکس
- رانندگی نرم و هوشمندانه: شتابگیریهای ناگهانی، ترمزهای شدید و فشار بیمورد به موتور، فشار زیادی به گیربکس وارد میکند. رعایت سرعت مناسب و تعویض دنده ملایم، از فرسایش زودهنگام قطعات جلوگیری میکند.
تعویض دنده درست و به موقع: تعویض دنده باید در دور موتور مناسب و با حرکت نرم انجام شود. تعویض دندههای خشن یا دیرهنگام باعث افزایش اصطکاک و آسیب به دندهها میشود که صدای زوزه را تشدید میکند.
سرویسهای دورهای منظم: بازدیدهای منظم از گیربکس شامل بررسی روغن، دندهها و بلبرینگها، نقش پیشگیرانه مهمی در حفظ سلامت گیربکس دارد. این کار باید بر اساس توصیههای دفترچه راهنما و کارکرد خودرو انجام شود. - استفاده از روغن گیربکس استاندارد: همیشه از روغنهایی استفاده کنید که کارخانه سازنده توصیه کرده است. روغنهای نامرغوب یا ناسازگار میتوانند باعث سایش و خرابی سریعتر قطعات داخلی شوند.
توجه به علائم هشدار اولیه: هر صدای غیرعادی، سختی در تعویض دنده یا لرزشهای خفیف را جدی بگیرید و سریعاً بررسی کنید. تشخیص به موقع باعث جلوگیری از گسترش مشکل و کاهش هزینههای تعمیرات خواهد شد.
مطالعه بیشتر: دلیل داغ شدن دیسک ترمز چیست؟
سخن پایانی
صدای زوزهای که از گیربکس خودرو به گوش میرسد، یک علامت هشداردهنده است که نباید سادهانگارانه از کنار آن گذشت. این نویز معمولا نشانگر وجود مشکل در بخشهای داخلی گیربکس است که در صورت عدم رسیدگی به موقع، میتواند باعث آسیبهای جدی و پرهزینه در سیستم انتقال قدرت شود و به عملکرد کلی خودرو لطمه بزند.
شناسایی سریع منبع این صدا و بررسی تخصصی آن توسط یک تکنسین ماهر، میتواند جلوی گسترش خرابیها را گرفته و هزینههای تعمیرات را به حداقل برساند. همچنین، رعایت نکات مهمی مانند رانندگی آرام و اصولی، تعویض منظم و بهموقع روغن گیربکس، استفاده از قطعات و مواد مصرفی استاندارد و انجام سرویسهای دورهای، نقش مؤثری در پیشگیری از بروز این مشکلات ایفا میکنند.بنابراین، هرگاه در هنگام رانندگی یا هنگام تعویض دنده با صدای غیرمعمول یا زوزه مواجه شدید، حتماً در اولین فرصت به یک مرکز تعمیرات معتبر مراجعه کنید. اقدام سریع و بهموقع، سلامت گیربکس را حفظ کرده و باعث میشود خودرو شما با کارایی و ایمنی بهتر به کار خود ادامه دهد.
شرکت آریا لنت ariyalent.com به عنوان شرکت تخصصی لنت امکان خرید لنت ترمز را با بهترین قیمت فراهم کرده است. برای خرید هر کدام از لنت های زیر کافی است که با شماره پشتیبانی ۰۲۸۳۲۸۴۸۷۵۹ تماس گرفته شوید. جهت خرید و اطلاع از قیمت لنت ترمز از شرکت آریا لنت کافی است که وارد صفحه محصول مورد نظر خود شده و از قیمت روز انواع لنت ترمز باخبر شوید. تنوع بالای محصولات موجود در این فروشگاه به شما این امکان را میدهد که لنت ترمز مناسب خودروی خود را با اطمینان کامل خریداری کنید و از کیفیت و عملکرد بهینه آن برخوردار شوید.